کتابخانه عمومی شهید میر حسینی زابل

«رمضان» در لغت از «رمضاء» به معنای شدت حرارت گرفته شده و به معنای سوزانیدن می باشد.⁽¹⁾ چون در این ماه گناهان انسان بخشیده می شود، به این ماه مبارک رمضان گفته اند.

پیامبر اکرم(ص) می فرماید: «انما سمی الرمضان لانه یرمض الذنوب؛⁽²⁾ ماه رمضان به این نام خوانده شده است، زیرا گناهان را می سوزاند.»

رمضان نام یکی از ماه های قمری و تنها ماه قمری است که نامش در قرآن آمده است و یکی از چهار ماهی است که خداوند متعال جنگ را در آن حرام کرده است.(مگر جنبه دفاع داشته باشد.)

در این ماه کتاب های آسمانی قرآن کریم، انجیل، تورات، صحف و زبور نازل شده است.⁽³⁾

این ماه در روایات اسلامی ماه خدا و میهمانی امت پیامبر اکرم(ص) خوانده شده و خداوند متعال از بندگان خود در این ماه در نهایت کرامت و مهربانی پذیرایی می کند؛ پیامبر اکرم(ص) می فرماید: «ماه رجب ماه خدا و ماه شعبان ماه من و ماه رمضان، ماه امت من است،⁽⁴⁾ هر کس همه این ماه را روزه بگیرد بر خدا واجب است که همه گناهانش را ببخشد، بقیه عمرش را تضمین کند و او را از تشنگی و عطش دردناک روز قیامت امان دهد.»⁽⁵⁾

این ماه، در میان مسلمانان از احترام، اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار و ماه سلوک روحی آنان است و مؤمنان با مقدمه سازی و فراهم کردن زمینه های معنوی در ماه های رجب و شعبان هر سال خود را برای ورود به این ماه شریف و پربرکت آماده می کنند، و با حلول این ماه با شور و اشتیاق و دادن اطعام و افطاری به نیازمندان، شب زنده داری و عبادت، تلاوت قرآن، دعا، استغفار، دادن صدقه، روزه داری و... روح و جان خود را از سرچشمه فیض الهی سیراب می کنند.

فضائل ماه رمضان

گرچه ذکر تمام فضائل ماه مبارک رمضان از حوصله این مقال خارج است؛ ولی پرداختن و ذکر برخی از فضائل آن از نظر قرآن و روایات اسلامی خالی از لطف نیست.

1. برترین ماه سال

ماه مبارک رمضان به جهت نزول قرآن کریم در آن و ویژگی های منحصری که دارد در میان ماه های سال قمری برترین است؛ قرآن کریم می فرماید: «ماه رمضان ماهی است که قرآن برای هدایت انسان ها در آن نازل شده است.»⁽⁶⁾

پیامبر گرامی(ص) درباره ماه رمضان می فرماید: «ای مردم! ماه خدا با برکت و رحمت و مغفرت به شما روی آورد، ماهی که نزد خدا از همه ماه ها برتر و روزهایش بر همه روزها و شب هایش بر همه شب ها و ساعاتش بر همه ساعات برتر است، ماهی است که شما در آن به میهمانی خدا دعوت شده و مورد لطف او قرار گرفته اید، نفس های شما در آن تسبیح و خوابتان در آن عبادت، عملتان در آن مقبول و دعایتان در آن مستجاب است.... بهترین ساعاتی است که خداوند به بندگانش نظر رحمت می کند... .»⁽⁷⁾

2. نزول کتب آسمانی در این ماه

تمام کتب بزرگ آسمانی مانند: قرآن کریم، تورات، انجیل، زبور، صحف در این ماه نازل شده است. حضرت امام صادق(ع) می فرماید: «کل قرآن کریم در ماه رمضان به بیت المعمور نازل شد، سپس در مدت بیست سال بر پیامبر اکرم(ص) و صحف ابراهیم در شب اول ماه رمضان و تورات در روز ششم ماه رمضان، انجیل در روز سیزدهم ماه رمضان و زبور در روز هیجدهم ماه رمضان نازل شد.»⁽⁸⁾

3. توفیق روزه

در ماه رمضان خداوند متعال توفیق روزه داری را به بندگانش داده است؛ «پس هر که ماه [رمضان] را درک کرد، باید روزه بگیرد.»⁽⁹⁾

انسان افزون بر جنبه مادی و جسمی، دارای بُعد معنوی و روحی هم هست و هر کدام در رسیدن به کمال مطلوب خود، برنامه های ویژه را نیاز دارند، یکی از برنامه ها برای تقویت و رشد بُعد معنوی، تقوا و پرهیزگاری است؛ یعنی اگر انسان بخواهد خودش را از جنبه معنوی رشد و پرورش دهد و به طهارت و کمال مطلوب برسد، باید هوای نفس خود را مهار کند و موانع رشد را یکی پس از دیگری بر دارد و خود را سرگرم لذت ها و شهوات جسمی نکند. یکی از اعمالی که در این راستا مؤثر و مفید است روزه داری است، قرآن کریم می فرماید: «... ای افرادی که ایمان آورده اید! روزه بر شما نوشته شد، همان گونه که بر پیشینیان از شما نوشته شده، تا پرهیزگار شوید.»⁽¹⁰⁾

برخی از فواید و فضائل روزه:

الف. تقویت تقوا، پرهیزگاری و

اخلاص؛⁽¹¹⁾ امام صادق(ع) می فرماید: خداوند متعال فرموده: «روزه از من است و پاداش آن را من می دهم.»⁽¹²⁾

حضرت فاطمه(س) می فرماید: «خداوند روزه را برای استواری اخلاص، واجب فرمود.»⁽¹³⁾

ب. مانع عذاب های دنیوی و اخروی:

امام علی(ع) می فرماید: «روزه روده را باریک می کند گوشت را می ریزد و از گرمای سوزان دوزخ دور می گرداند.»⁽¹⁴⁾

پیامبر اکرم(ص) می فرماید: «روزه سپری در برابر آتش است.»⁽¹⁵⁾

ج. آرامش روان و جسم:

روزه داری روح و روان و قلب و دل و نیز جسم را آرامش داده و باعث سلامتی روح و تندرستی جسم می شود.

پیامبر اکرم(ص) می فرماید: «روزه بگیرید تا سالم بمانید.»

باز می فرماید: «معده خانه تمام دردها و امساک [روزه [بالاترین داروهاست.»⁽¹⁶⁾

حضرت امام باقر(ع) می فرماید: «روزه و حج آرام بخش دلهاست.»⁽¹⁷⁾

حضرت علی(ع) می فرماید: «خداوند بندگان مؤمن خود را به وسیله نمازها و زکات و حدیث در روزه داری روزه های واجب [رمضان[ برای آرام کردن اعضا و جوارح آنان، خشوع دیدگانش و فروتنی جان هایشان و خضوع دلهایشان حفظ می کنند.»⁽¹⁸⁾

امروزه در علم پزشکی و از نظر بهداشت و تندرستی نیز در جای خود ثابت شده که روزه داری تأثیرهای فراوانی بر آرامش روح و روان و سلامتی جسم و بدن دارد، دفع چربی های مزاحم، تنظیم فشار، قند خون، و... نمونه آن است.⁽¹⁹⁾

د. مانع نفوذ شیطان:

امام علی(ع) به پیامبر اکرم(ص) عرض کرد: یا رسول الله! چه چیزی شیطان را از ما دور می کند؟ پیامبرگرامی(ص) فرمود: روزه چهره او را سیاه می کند و صدقه پشت او را می شکند.»⁽²⁰⁾

بنابراین، روزه مانع نفوذ شیطان های جنی و انسی شده و وسوسه های آنان را خنثی می کند.

ه . مساوات بین غنی و فقیر:

انسان روزه دار در هنگام گرسنگی و تشنگی، فقرا و بینوایان را یاد می کند و در نتیجه به کمک آن ها می شتابد. حضرت امام حسن عسگری(ع) درباره علت وجوب روزه می فرماید: «تا توانگر درد گرسنگی را بچشد و در نتیجه به نیازمند کمک کند.»⁽²¹⁾

و. احیاء فضائل اخلاقی

حضرت امام رضا(ع) درباره علت وجوب روزه می فرماید: «تا مردم رنج گرسنگی و تشنگی را بچشند و به نیازمندی خود در آخرت پی ببرند و روزه دار بر اثر گرسنگی و تشنگی خاشع، متواضع و فروتن، مأجور، طالب رضا و ثواب خدا و عارف و صابر باشد و بدین سبب مستحق ثواب شود،... روزه موجب خودداری از شهوات است، نیز تا روزه در دنیا نصیحت گر آنان باشد و ایشان را در راه انجام تکالیفشان رام و ورزیده کند و راهنمای آنان در رسیدن به اجر باشد و به اندازه سختی، تشنگی و گرسنگی که نیازمندان و مستمندان در دنیا می چشند پی ببرند و در نتیجه، حقوقی که خداوند در دارایی هایشان واجب فرموده است، به ایشان بپردازند... .»⁽²²⁾

و... .

4. وجود شب قدر در این ماه

شب قدر از شب هایی که برتر از هزار ماه است و فرشتگان در این شب به اذن خدا فرود می آیند و جمیع مقدرات بندگان را در طول سال تعیین می کنند⁽²³⁾ و وجود این شب در این ماه مبارک نعمت و موهبتی الهی بر امت پیامبر گرامی اسلام(ص) است و مقدرات یک سال انسان ها (حیات، مرگ، رزق و...) براساس لیاقت ها و زمینه هایی که خود آنها به وجود آورده اند تعیین می شود و انسان در چنین شبی با تفکر و تدبر می تواند به خود آید و اعمال یک سال خود را ارزیابی کند و با فراهم آوردن زمینه مناسب بهترین سرنوشت را برای خود رقم زند.⁽²⁴⁾

حضرت امام صادق(ع) می فرماید: «تقدیر مقدرات در شب نوزدهم و تحکیم آن در شب بیست و یکم و امضاء آن در شب بیست و سوم است.»⁽²⁵⁾

5. بهار قرآن

نظر به این که قرآن کریم در ماه مبارک رمضان نازل شده و تلاوت آیات آن در این ماه فضیلت بسیاری دارد، در روایات اسلامی، از ماه رمضان به عنوان بهار قرآن یاد شده است؛ چنان که حضرت امام باقر(ع) می فرماید: «هر چیزی بهاری دارد و بهار قرآن ماه رمضان است.»⁽²⁶⁾

یک نکته!

بدیهی است فضائل و ثواب هایی که برای ماه مبارک رمضان و روزه داری ذکر شده و به برخی از آن ها اشاره شد، از آنِ کسانی است که حقیقت آن را درک کنند و به محتوای آن عمل و در گفتار و کردار به کار گیرند و به آن ها جامه عمل بپوشانند. چنان در روایات اسلامی برای روزه داری آدابی ذکر شده و کسانی که صرفاً تلاوت قرآن می کنند، ولی به آیات و احکام آن عمل نمی کنند و یا آن که از روزه داری تنها رنج گرسنگی و تشنگی را می کشند و بوسیله گناه، تأثیر روزه را از بین می برند و ماه مبارک رمضان و فضای معنوی آن تأثیری بر اشخاصی بر جای نمی گذارد، مورد نکوهش قرار گرفته اند.

چنان که پیامبر اکرم(ص) به زنی که با زبان روزه کنیز خود را دشنام می داد فرمود: چگونه روزه داری و حال آن که کنیزت را دشنام می دهی؟! روزه فقط خودداری از خوردن و آشامیدن نیست، بلکه خداوند آن را علاوه بر این دو، مانع کارها و سخنان زشت که روزه را بی اثر می کنند قرار داده است، چه اندکند روزه داران و چه بسیارند کسانی که گرسنگی می کشند.»⁽²⁷⁾

حضرت امام سجاد(ع) در دعای حلول ماه رمضان به درگاه خداوند عرض می کند: به وسیله روزه این ماه یاریمان ده تا اندام های خود را از معاصی تو نگه داریم و آن ها را به کارهایی گیریم که خشنودی تو را فراهم آورد، تا با گوش هایمان سخنان بیهوده نشنویم و با چشمانمان به لهو و لعب نشتابیم و تا دستمانمان را به سوی حرام نگشاییم و با پاهایمان به سوی آن چه منع شده ره نسپاریم و تا شکمهایمان جز آن چه را تو حلال کرده ای در خود جای ندهد و زبان هایمان جز به آن چه تو خبر داده ای و بیان فرموده ای گویا نشود... .»⁽²⁸⁾

بنابراین، در ماه مبارک باید تمام اعضا و جوارح را از حرام دور نگه داشت و با اخلاص، توکل و توسل از اهل بیت(ع) و عمل به دستورها و احکام قرآن کریم و دوری از گناهان، انجام توبه نصوح و واقعی، عبادت، شب زنده داری، درک فضیلت شب قدر و... فضیلت ماه مبارک رمضان را درک کرد و از آن در راستای رسیدن به کمال حرکت کرد و باید در این ماه به گونه ای خودسازی کرد که با اتمام ماه مبارک تأثیر و فواید آن در روح و جان افراد باقی باشد و اثر آن تا ماه رمضان سال بعد ماندگار باشد.

عید مبعث

27 رجب مصادف با بعثت پیامبر اکرم (ص)

حرا در هاله ای از نور
خلوت غار حرا را آشوبى بر آشفته است ، نسیم آسمانى همراز روحى گشته که مانوس با آسمان است ، ستاره اى که با فروغش آتشکده ها را به دست غروب سپرد و کنگره هاى کاخ استبداد کسرى را فرو ریخت ، اینک پیام رسالت نجوا می کند.

فروغ نگاهش گرما بخش ساقه هاى شکننده و ظریفى میشود که زیر خروارها، خاک جاهلیت خرد میشدند. خنکناى گواراى کلامش ، آتش نمرودیان را به خاکستر مى نشاند.بد بیضائى او بساط سحر و کفر و عناد درهم مى ریزد، دم مصطفائیش ، عطر خوشبوى زندگى مى پراکند، دلهاى فرو مرده در انتظار قاصد بیداریند.
آرى محمد (ص) قاصد بیدارى دلها می شود، آرى محمد (ص ) عازم پیکار با بت ها میشود.

 

***********************

بعثت پیامبر اکرم (ص)

محمد امین(ص) قبل از شب 27 رجب در غار حرا به عبادت خدا و راز نیاز پرداخت و در عالم خواب رؤیاهایی می دید راستین و برابر پروردگار بزرگش برای پذیرش وحی به‌تدریج آماده می‌شد.
درعالم واقع روح الامین، جبرئل بزرگ، فرشته وحی مامور شد آیاتی از قرآن را براو بخواند و او را به مقام پیامبری مفتخر سازد. محمد (ص) در این هنگام چهل سال بود. تنهایی و توجه خاص او در غار حالتی غریب در او ایجاد می‌نمود. حالتی وصف ناشدنی، ترس و ابهام از یک طرف و شعف و سبک بالی از سوی دیگر و به ناگاه در شبی از این لیالی پر قدر فرشته وحی به یکباره بر او نازل گردید با این پیام:
«اقرأ باسم ربک الذی خلق. خلق الانسان من علق . اقرأ وربک الاکرم.الذی علم بالقلم.علم الانسان ما لم یعلم».
بخوان به نام پررودگارت که آفرید. او انسان را از خون بسته. بخوان به نام پروردگارت که گرامی تر و بزرگتر است .خدایی که نوشتن آفرید .به انسان آموخت آنچه را که نمی دانست.

فرشته وحی به او فرمان خواندن داد ولی حضرت بیان داشت خواندن نمی‌دانم. اما بار دیگر همان جمله را شنید، فرمود: «من امی و درس ناخوانده‌ام» و شنید: «بخوان»، این بار روح‌الامین او را سخت فشرد و محمد(ص) دریافت که این بار می‌تواند و بدین ترتیب جبرئیل ماموریت خویش را به انجام رساند.

 

آن حضرت از کوه پایین آمد و به خانه همسر مهربانش خدیجه شد. واقعه عجیبی را که بر او گذشته بود با وی در میان گذاشت. او را دلداری داد و گفت: «بدان که خداوند مهربان هرگز به تو که با خانواده‌ات مهربان هستی و از ستمدیدگان و محرومان دستگیری می‌کنی بد نخواهد کرد و تو را تنها نمی‌گذارد». او دانست که ماموریت بزرگ شویش آغاز شده است. حضرت فرمود: «مرا بپوشان تا لختی بیاسایم، خدیجه چنین نمود و محمد (ص) به خوابی آرام فرو رفت».

 

خدیجه به منزل عموزاده‌اش «ورقة ابن نوفل» که از دانایان عرب بود در آمد و شرح ماوقع را بیان داشت ورقه اظهار داشت که پروردگار بزرگ برای شویت ماموریتی بس عظیم قرار داده و اراده خداوند بر رسالت محمد قرار گرفته است و او همان آخرین پیامبر موعود است. بدین ترتیب پیامبر رحمت در سن 40 سالگی برای نجات و سعادت ابناء بشر به مقام نبوت رسید. او آمد تا برای همه آدمیان الگویی باشد نمونه تا رسم چگونه زیستن را به آنان بیاموزد و راه هدایت را به انسانها بنمایاند. آری محمد امین، پیامبر رحمت و ختم مرسلین برای هدایت و سعادت ما آمد.

در پی سفر رئیس جمهور به شیراز برای افتتاح پروژه های زیربنایی، فرهنگی، اقتصادی و ورزشی، 10 کتابخانه عمومی در این شهر توسط ایشان افتتاح شد که بر این اساس تعداد کتابخانه های عمومی شیراز به 28 باب کتابخانه رسید.

به گزارش روابط عمومی نهاد کتابخانه های عمومی کشور، مراسم افتتاح همزمان 10 کتابخانه عمومی در شیراز، پنجشنبه 31 فروردین ماه، با حضور علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور، معاونان و مدیران کل این نهاد، اعضای شورای اسلامی شهر شیراز، اعضای انجمن خیران کتابخانه ساز و جمعی از فعالان فرهنگی این شهر، در کتابخانه «پوری سلطانی» برگزار شد.

این مراسم همزمان با سفر حسن روحانی به شیراز به منظور افتتاح پروژه های زیربنایی، فرهنگی، اقتصادی و ورزشی برگزار شد که رئیس جمهور پس از افتتاح بیمارستان و مجموعه پیوند اعضاء «ابوعلی سینا» در شهرک صدرا، با برقراری ارتباط تصویری با کتابخانه پوری سلطانی از طریق سیستم ویدئو کنفرانس، به صورت مجازی در مراسم افتتاح 10 کتابخانه عمومی شیراز حضور یافت.

افتتاح 200 باب کتابخانه عمومی در دولت یازدهم

در این ارتباط تصویری، ابتدا سیدرضا صالحی امیری، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که از همراهان رئیس جمهور در این سفر بود، با ارائه گزارشی مختصر از فعالیت های صورت گرفته در حوزه توسعه کتابخانه ها، طی سخنانی گفت: خوشبختانه در این دولت 200 کتابخانه عمومی در سطح کشور افتتاح شده و امروز هم شاهد افتتاح 10 کتابخانه عمومی در سطح شهر شیراز هستیم که این امر با همکاری عزیزان ما در نهاد کتابخانه های عمومی کشور و شهرداری شیراز صورت می گیرد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به اهمیت بهره برداری از این پروژه فرهنگی ادامه داد: امروز این 10 کتابخانه در حالی افتتاح می شود که شیراز تا پیش از این کلا دارای 18 کتابخانه عمومی بوده است و این اقدام نشان از همت اصحاب فرهنگ، هنر و کتاب در این استان است.

سیر صعودی توسعه کتابخانه ها و افزایش منابع کتابخانه ای

در ادامه این ارتباط تصویری علیرضا مختارپور، دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور، ضمن تقدیر از حمایت های وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، به بیان برخی دستاوردهای این نهاد طی دوران مدیریت خود پرداخت و گفت: در سال 1392 تعداد 3 هزار و 147 کتابخانه عمومی در کشور فعالیت می کرد که در طول 46 ماه گذشته، 209 کتابخانه به این مجموعه اضافه شد و به عبارتی در هر 2 ماه، 9 کتابخانه به جمع کتابخانه های عمومی کشور افزوده شده است. همچنین در 3 سال گذشته، هر سال بیش از 2 و نیم میلیون منبع کتابخانه ای، شامل کتاب و نشریات به کتابخانه های عمومی اضافه شده است.

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور درباره توجه به ارتقاء سطح معیشت کتابداران طی 3 سال گذشته نیز عنوان کرد: کتابداران تا پیش از این دولت در شرایط نامطلوبی از نظر حقوق بسر می بردند، اما با توجه ویژه ای که در این زمینه ایجاد شد، حقوق و مزایای کتابداران روستایی تا 4 برابر و کتابداران شهری تا 3 برابر افزایش پیدا کرد که البته هنوز تا رسیدن به سطح مطلوب فاصله دارد.

توجه ویژه به کودکان و تلاش برای تحقق عدالت فرهنگی

مختارپور در ادامه درباره افتتاح 10 کتابخانه عمومی در شیراز گفت: با این اقدام 60 درصد به تعداد کتابخانه های عمومی و بیش از 2 هزار متر مربع به زیربنا این مراکز فرهنگی در شهر شیراز افزوده شد. اقدامی که در آن 2 جهت گیری عمده مشهود است؛ اول توجه به کودکان و نوجوانان با اختصاص 3 کتابخانه از این 10 کتابخانه به اعضای کودک و نوجوان، و دوم توجه به ایجاد کتابخانه در مناطق کم بهره و یابی بهره از کتابخانه، به طوری که از مجموع این 10 کتابخانه، 9 کتابخانه در مناطقی به بهره برداری رسیده که زمینه بروز برخی مشکلات و آسیب های اجتماعی در آن وجود داشت و لذا این اقدام گامی در جهت تحقق عدالت فرهنگی بوده است.

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور در ادامه سخنان خود از همکاری استاندار، فرمانداران، شهردار، انجمن خیرین، هیأت امنای کتابخانه ها و تمامی نهادهای فرهنگی شهر شیراز برای همکاری در افتتاح و بهره برداری از این 10 کتابخانه عمومی، تقدیر کرد.

تأمین نیازهای فرهنگی و ایجاد فضای جدید در جامعه

در ادامه این مراسم حسن روحانی، رئیس جمهور، که از محل بیمارستان ابو علی سینا و از طریق سیستم ویدئو کنفرانس شاهد ارائه گزارش دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور بود، با تقدیر از فعالیت های این نهاد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: همه این آمار و ارقام که در بخش فرهنگی اعلام شد به مفهوم ایجاد فضای جدید در زندگی مردم است. مردم این تغییر را در زمینه مسائل فرهنگی احساس کردند و همه این اتفاقات یک پیام دارد؛ اینکه ما امروز شاهد فضای آرام تر، مثبت تر و پرنشاط تر برای مردم فرهنگ دوست ایران هستیم.

رئیس جمهور ادامه داد: زندگی انسان تنها با برآورده کردن نیازهای اولیه از قبیل خوراک و پوشاک و مسکن تأمین نمی شود، بشر نیازهای فروانی مانند نیازهای فرهنگی و معنوی دارد. به طوری که گاهی انسان با خواندن یک صفحه از یک کتاب، نشاط پیدا می کند. بشر موجودی پیچیده و دارای استعدادهای بیکران است و از طرفی دارای نیازهای فراوان. ما باید سعی کنیم همه این نیازها را برطرف کنیم که بحمدالله حرکت های خوبی در سال های اخیر در این زمینه انجام شده و امیدواریم این روند ادامه پیدا کند.

حسن روحانی در پایان سخنان خود با اشاره به مصادف بودن افتتاح 10 کتابخانه عمومی شیراز با ایام بعثت پیامبر عظیم الشأن اسلام، ضمن اعلام آغاز بهره برداری از این کتابخانه ها، این پروژه فرهنگی را به طور رسمی افتتاح کرد.

دیدار با کتابداران و اعضای کتابخانه های تازه تأسیس

این مراسم با حضور دبیرکل و معاونان نهاد کتابخانه های عمومی در کتابخانه های تازه تأسیس شیراز ادامه داشت که طی آن، پس از افتتاح کتابخانه «پوری سلطانی» واقع در در شهرک مطهری (پانصد دستگاه ارتش)، محمد اله یاری، معاون توسعه کتابخوانی و کتابخانه های نهاد، کتابخانه های «جوانان» در پارک صنوبر واقع در محله کوزه گری و «نظامی گنجوی» در بلوار سیبویه، امین متولیان، معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی نهاد، کتابخانه های «کودکان آفتاب» در پارک رضوان واقع در شهرک رضوان و «کودکان شقایق» در پارک شقایق واقع در بلوار پاسارگاد و هوتن والی نژاد، مدیرکل امور عمرانی نهاد کتابخانه های «محمد بهمن بیگی» در بلوار مطهری جنوبی و «وصال شیرازی» در شهرک گلستان را افتتاح کردند.

همچنین علیرضا مختارپور با همراهی هادی ناصری، مدیرکل روابط عمومی نهاد و روح الله منوچهری سرپرست اداره کل کتابخانه های عمومی فارس، کتابخانه های «حجاب شیرازی» در بلوار عدالت، «کودکان یار مهربان» در پارک پرواز واقع در بلوار مدرس، و «قطب الدین شیرازی» در پارک کوهستانی محله برآفتاب سعدی را افتتاح کرد.

افتتاح و بهره برداری از این کتابخانه ها که در مناطق کم بهره یا بی بهره از کتابخانه و یا هر مکان فرهنگی دیگر صورت گرفته بود، با استقبال گسترده اهالی این مناطق روبه رو شد؛ به طوری که ساکنان این مناطق مشتاقانه از ساعاتی قبل به انتظار افتتاح این کتابخانه ایستاده بودند.

دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی کشور نیز پس از افتتاح این مراکز فرهنگی در جمع حاضران، این کتابخانه های تازه تأسیس را متعلق به اهالی و کودکان و نوجوانان این محله ها دانست و کتابداران و اعضای آن را به تلاش برای رونق هرچه بیشتر این کتابخانه ها تشویق کرد. کودکان و نوجوانان حاضر در این دیدار صمیمی نیز با شعرخوانی از دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی استقبال کردند.

از مجموع این 10 کتابخانه تازه تأسیس، 5 کتابخانه با متراژ250 متری و 5 کتابخانه با متراژ 167 متری ساخته شدند که 3 باب از کتابخانه های 167 متری به کودکان و نوجوانان اختصاص دارد. تمام کتابخانه های کودک و نوجوان شامل بخش های مخزن، سالن نمایش و بخش ویژه مادران هستند و سایر کتابخانه ها دارای بخش مخزن، بخش کودک، کافی نت و سالن های مطالعه مجزا هستند؛ ضمن اینکه کتابخانه «محمد بهمن بیگی» علاوه بر بخش های فوق، از بخش ناشنوایان نیز برخوردار است. همچنین در هر کدام از 10 کتابخانه فوق حدود 4 هزار کتاب وجود دارد.

لازم به ذکر است پروژه های افتتاح کتابخانه های عمومی در شیراز، حاصل توافق اداره کل کتابخانه های عمومی فارس با شهرداری شیراز است که طبق آن 5 باب از این کتابخانه ها، به صورت تهاتر و در برابر سهم نیم درصد کتابخانه های عمومی از شهرداری خریداری شده و 5 باب دیگر نیز به صورت حق انتفاع 10 ساله به این اداره کل واگذار شده است و اداره کل کتابخانه های عمومی فارس این کتابخانه ها را به صورتی کاملاَ مدرن تجهیز کرده است. بر این اساس تعداد کتابخانه های عمومی شیراز به 28 باب رسید.

کتاب طرح کتاب‌خوان ماه در اردیبهشت ۱۳۹۶
معاونت توسعه کتابخانه‌ها و کتابخوانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور دومین سری از کتاب‌های طرح «کتاب‌خوان ماه» را در سال ۱۳۹۶ معرفی کرد.

به گزارش روابط عمومی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، معاونت توسعه کتابخانه‌ها و کتابخوانی نهاد، کتاب‌های «بابا گوریو» نوشته اونوره دو بالزاک، «تخم‌مرغ خال‌خالی» نوشته تاد هیلز، «لالو» نوشته یوسف قوجق، «ماه به روایت آه» نوشته ابوالفضل زرویی نصر‌آباد را برای طرح کتاب‌خوان ماه ویژه اردیبهشت ۱۳۹۶ معرفی کرد که در ادامه می‌خوانید.

عنوان کتاب: بابا گوریو
نویسنده: اونوره دو بالزاک/ ترجمة م.ا. به آذین
نـاشـر: دوستان
تعداد صفحات: 328

«بابا گوریو» شاهکار اونوره دو بالزاک نابغة بزرگ ادبیات و پایه‌گذار مکتب رئالیسم در زمرة بخش عمدة آثار او می‌گنجد که در مجموعه‌ای به نام «کمدی انسانی» دسته‌بندی می‌شود که با تفکّر دقیق و انتقادی و به کارگیری صنایع بدیع ادبی، آیینه‌ای‌ تمام‌قد از زندگی اجتماعی و سیاسی نیمة اول قرن نوزدهم فرانسه را در برابر چشم مخاطب متجلی می‌سازد.

دنبال کردن دو خط سیر داستانی متفاوت که در نهایت به هم می‌رسند در خصوص دو شخصیت اصلی داستان «بابا گوریو» و «اوژن دو راستینیاک» به نویسنده یاری می‌رساند از عمق فساد جامعة اشرافی پاریس پرده بردارد و مسیر ناجوانمردانة ارتقای طبقه و از سویی ماجرای تأثربرانگیز تنزّل طبقاتی که موجب می‌شود هر دو شخصیت داستان به مرز تهوّع و انزجار از وضع موجود برسند را با تصاویری ملموس و طبیعی برای مخاطبان در هر گوشة جهان و برای انسان‌هایی که در زمان‌های مختلف زندگی می‌کنند به نمایش بگذارد.

بابا گوریو کالبد شکافی شکوه و جلال بهشتی زندگی اشراف پاریس و نمایاندن تعفّن کشندة مستور در زیرپوست این شهر تهی از اخلاق و بدیهیات الزامی صفات انسانی است.

بالزاک با روایت زند‌گی بابا گوریو به عنوان یک پدر عاشق فداکار که از سوی فرزندان ستمکارش طرد می‌شود و بیان داستان تلاش‌های راستینیاک برای رشد جایگاه اجتماعی خود، قدرت کثیف پول و احاطة آن بر جوامع بشری به ویژه جوامع خالی از معرفت و روابط انسانی صحیح را نشان می‌دهد.

چندین مترجم این کتاب خواندنی را به فارسی برگردانده‌اند که ترجمة م.ا. به‌آذین ازجمله نسخه‌های روان و خوش‌خوان برگردان این اثر است. خواندن این کتاب جذّاب به همة دوستداران شناخت حقیقت و باطن تمدّن و فرهنگ منحط حاکم در جوامع خوش‌ظاهر و بدباطن مادی‌گرای جهان توصیه می‌شود.

عنوان کتاب: تخم مرغ خال خالی
نویسنده: تاد هیلز / ترجمة معصومه اکبری
نـاشـر: گیسا
تعداد صفحات: 48

«تخم مرغ خال خالی» عنوان کتابی مصور و خوش‌خوان از تاد هیلز با ترجمة معصومه اکبری است که برای کودکان گروه سنی «الف» منتشر شده است. موضوع اصلی کتاب داستان‌ غاز و اردکی است که روزی در سبزه‌زاری یک تخم بزرگ خال‌خالی پیدا می‌کنند و هرکدام مدعی مالکیت آن می‌شوند و درنهایت به توافق می‌رسند که دو نفری از تخم مرغ مراقبت کنند تا در نهایت با راهنمایی دوستشان گنجشک، به رازی دربارة تخم مرغ گندة خال خالی، پی می‌برند که دوستی‌شان را شیرین‌تر می‌کند. پیام اخلاقی کتاب به کودکان می‌‌آموزد به جای قضاوت زود هنگام با تفکر و پرسش از افراد مطلع مهارت حل مسئله را در خود تقویت کنند و علاوه بر آن به ارتقای مهارت ارتباط میان‌فردی ایشان نیز کمک مناسبی می‌شود.

تصویرگری و روایت ساده و جذّاب «تخم مرغ خال خالی» به این کتاب قابلیت مناسبی برای بهره‌گیری در اجرای نمایش و برنامه‌های قصه‌گویی بخشیده است.

خواندن این کتاب حائز جوایز بسیار در سطح بین‌المللی برای کودکان، به والدین، مربیان مهدهای کودک و کتابداران توصیه می‌شود و دیدن تصاویر کتاب نیز می‌تواند برای ساعتی کودک را سرگرم و با کتاب آشنا سازد.

عنوان کتاب: لالو
نویسنده: یوسف قوجق
ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
تعداد صفحات: 102


«مراد» یا «لالو» پسر کوچکی است که توان تکلّم ندارد، مادرش را در بدو تولد و پدر را بر اثر حادثه‌ای در روستا از دست می‌دهد و با مادر بزرگ خود «عجب دایزا» زندگی می‌کند. روستای محل اقامت مراد دچار اعتقادات خرافی نادرستی است که بر اثر جهل مردم و دامن زدن پیرزنی به نام «چچو» به فرهنگ عمومی مردم رسوخ کرده است و تلاش‌های شخصیت‌های آگاه مقابل او از جمله «قلیچ» برای مبارزه با افکار خرافی او مؤثر نیست. این خرافات گریبانگیر مراد و پدر بزرگ او «عاشیق آیدین» هم می‌شود و هر یک را به نوعی آزار داده و از جامعه منزوی کرده است. این نوه و پدر بزرگ که هرگز یکدیگر را ندیده بودند بر اساس وقوع اتفاقات هیجان‌انگیزی به هم می‌رسند و پدر بزرگ موفق می‌شود میراث ارزشمند خود را به نوة کوچکش انتقال دهد و با کمک این میراث گرانقدر مراد را به شخصیتی دوست‌داشتنی و مقبول برای مردم روستا مبدل می‌کند و با قلب مهربان و رفتارهای انسانی خود آیندة او را متحوّل و مردم روستا را بیدار می‌سازد.

لحن نویسنده در کتاب صمیمی و زبان او روان و خوش‌فهم است، اما به کار بردن ضرب‌المثل‌ها و جملات محلی که اغلب بدون پانوشت آمده است فهم برخی از این اصطلاحات را دشوار می‌سازد.

عنوان کتاب: ماه به روایت آه
نویسنده: ابوالفضل زرویی نصرآباد
ناشر: کتاب نیستان
تعداد صفحات: 189

داستان "ماه به روایت آه" داستانی اثرگذار، تاریخی و تا حدی ناشنیده را با هدف تبیین رشادت‌ها، فداکاری‌ها و وفاداری‌های حضرت ابالفضل العباس علیه السلام روایت می‌کند.

آنچه این کتاب را از داستان‌های دیگر متمایز کرده، راویانی است که برای بخش‌های مختلف انتخاب شده‌اند. از ام‌البنین، لبابه و عبیدا... که به ترتیب مادر، همسر و فرزند حضرت ابالفضل علیه السلام هستند تا "کزمان" (غلام قاصدی که امان نامه‌ای در روز عاشورا برای حضرت ابالفضل علیه السلام و برادرانش آورد.) و "سرجون" (غلام یزید) و...
 از آنجا که آموزگار ادبِ عباس، مادرش حضرت ام‌البنین است، در معرفی این شخصیت بزرگ اهتمام خاصی صورت گرفته است. از جمله نقلی از لبابه همسر ابالفضل علیه السلام که در این کتاب چنین آمده است: "وقتی همسرم عباس با لبخند، از سختگیری‌های مادرش در تربیت فرزندان می‌گفت و می‌گفت که مادرش نخستین مربی شمشیرزنی و تیراندازی او و برادرانش بوده، نمی‌توانستم به خود بقبولانم که این فرشته مجسم و این تندیس بی‌نقص لطافت و زنانگی، نسبتی با شمشیر و کمان داشته است."

بخش آخر کتاب غمنامه عبیدا... در سوگ پدر و اینکه چرا در واقعه کربلا همراه کاروان نبوده است که با ارائه پاسخهای دقیق و خواندنی پایان می‌یابد.

گفتنی است، کتاب‌های طرح کتاب‌خوان ماه از ابتدای سال ۱۳۹۵ از سوی معاونت توسعه کتابخانه‌ها و کتابخوانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و در راستای اجرای منویات مقام معظّم رهبری (دام‌ظله العالی) در خصوص لزوم معرفی و در اختیار گذاشتن کتاب خوب و سالم برای پرورش فکری جامعه معرفی می‌شود.

 

 

بیست و پنجم رجب سالروز شهادت امام موسی کاظم(علیه السلام)، امام هفتم شیعیان جهان در سال 183 هجری است.

 

درباره حبس امام موسی (ع) به دست هارون الرشید شیخ مفید در ارشاد روایت می کند که علت گرفتاری و زندانی شدن امام، یحیی بن خالد بن بر مک بوده است زیرا هارون فرزند خود امین را به یکی از مقربان خود به امام جعفربن محمد ابن اشعث که مدتی هم والی خراسان بوده است سپرده بود و یحیی بن خالد بیم آن را داشت که اگر خلافت به امین برسد جعفربن محمد را همه کاره دستگاه خلافت سازد و یحیی و بر مکیان از مقام خود بیفتند.

 

جعفر بن محمد بن اشعث شیعه بود و قایل به امامت موسی (ع) و یحیی این معنی را به هارون اعلام می داشت. سرانجام یحیی پسر برادر امام را به نام علی بن اسماعیل بن جعفر از مدینه خواست تا به وسیله او از امام و جعفر نزد هارون بدگویی کند. گویند امام هنگام حرکت علی بن اسماعیل از مدینه او را احضار کرد و از او خواست که از این سفر منصرف شود. و اگر ناچار می خواهد برود از او سعایت نکند. علی قبول نکرد و نزد یحیی رفت و بوسیله او پیش هارون بار یافت و گفت از شرق و غرب ممالک اسلامی مال به او می دهند تا آنجا که ملکی را توانست به هزار دینار بخرد. هارون در آن سال به حج رفت و در مدینه امام و جمعی از اشراف به استقبال او رفتند. اما هارون در قبر حضرت رسول (ص) گفت یا رسول الله از تو پوزش می خواهم که می خواهم موسی بن جعفر را به زندان افکنم زیرا او می خواهد امت ترا برهم زند و خونشان بریزد. آنگاه دستور داد تا امام را از مسجد بیرون بردند و او را پوشیده به بصره نزدوالی آن عیسی بن جعفربن منصور بردند.

 

عیسی پس از مدتی نامه ای به هارون نوشت وگفت که موسی بن جعفر در زندان جز عبادت ونماز کاری ندارد یا کسی بفرست که او را تحویل بگیرد یا من او را آزاد خواهم کرد. هارون امام را به بغداد آورد و به فضل بن ربیع سپرد و پس از مدتی از او خواست که امام را آزاری برساند اما فضل نپذیرفت و هارون او را به فضل بن یحیی بن خالد برمکی سپرد. چون امام در خانه فضل نیز به نماز و روزه و قرائت قرآن اشتغال داشت فضل بر او تنگ نگرفت و هارون از شنیدن این خبر در خشم شد و آخر الامر یحیی امام را به سندی بن شاهک سپرد و سندی آن حضرت را در زندان مسموم کرد و چون آن حضرت از سم وفات یافت سندی جسد آن حضرت را به فقها و اعیان بغداد نشان داد که ببیند در بدن او اثر زخم یا خفگی نیست. بعد او را در باب التبن در موضعی به نام مقابر قریش دفن کردند. تاریخ وفات آن حضرت را جمعه هفتم صفر یا پنجم یا بیست و پنجم رجب سال 183 ق در 55 سالگی گفته اند.

تقویم بریل سال 1396 توسط واحد تولید کتاب بریل اداره کل کتابخانه‌های عمومی قم برای بهره‌مندی نابینایان و کم‌بینای کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور تهیه و ارسال شد.

به گزارش روابط عمومی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، تقویم بریل سال 1396 در 42 صفحه و با تمامی جزئیات مورد نیاز روزهای هفته در 1000 جلد به مناسبت سال جدید، توسط واحد تولید کتاب بریل اداره کل کتابخانه‌های عمومی قم و به همت حسن عبدلی، طیبه عبدلی، مهیا زاهدین‌لباف و زهرا اعماء‌بصیر تهیه و برای بهره‌مندی نابینایان و کم‌بینای کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور تهیه و ارسال شد.

به همین مناسبت، مراسم رونمایی این تقویم‌ها پیش از ارسال به کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین امیر عطاءالله جباری مدیرکل کتابخانه‌های عمومی قم و شماری از کارشناسان ستاد و کتابداران در این اداره برگزار شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین جباری در بخشی از این مراسم با اشاره تهیه و ارسال تقویم ویژه نابینایان در سال گذشته، خاطرنشان کرد: امسال نیز با همت کتابداران روشندل و پویای بخش نابینایان، تقویم بریل سال ۹۶ ویژه کم‌بینایان و روشندلان تهیه و برای استفاده اعضای نابینا و کم‌بینا به تمامی بخش‌های نابینایان کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور ارسال شد.
وی فعالیت‌های فرهنگی بخش نابینایان در راستای ترویج فرهنگ کتابخوانی را کاری بزرگ و ارزشمند دانست و افزود: تداوم و حمایت از چنین فعالیت‌هایی توزیع عادلانه اطلاعات و مطالعه را در جامعه برای این عزیزان به ارمغان می‌آورد.

در ادامه این مراسم نیز حسن عبدلی مسئول بخش نابینایان کتابخانه عمومی آیت‌الله خامنه‌ای قم گفت: تمامی مراحل تهیه و آماده‌سازی تقویم بریل به خط بریل و درشت خط (ویژه نابینایان و کم‌بینایان)، در کتابخانه آیت‌الله خامنه‌ای صورت گرفته و این بخش به عنوان قطب تولیدکننده کتاب‌های بریل به سراسر کشور است.

گفتنی است واحد تولید کتاب بریل اداره کل کتابخانه‌های عمومی قم تا پایان سال 1395مجموعاً 75 عنوان را در 5130 نسخه کتاب بریل با موضوعات متنوع تولید و در پنج مرحله به بخش نابینایان کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور ارسال کرده است.